چرا شارژ کردن گوشی از شب تا صبح مضر است؟

چطور گوشی هوشمند خود را شارژ می‌کنید؟ شاید فکر کنید شارژ کردن شب تا صبح می‌توانید فکر ایده آلی برای به 100 درصد رساندن میزان شارژ باتری است، اما در واقع این کار می‌تواند آسیب بسیار بدی به گوشی شما بزند و عمر مفید باتری را کاهش دهد. امروز قصد داریم حقایق جالبی را درباره باتری‌ها و شیوه شارژ کردن آن‌ها را شرح دهیم، پس در ادامه با لیون تک همراه باشید.

طول عمر باتری چطور مشخص می‌شود؟

طبیعتاً شما دوست دارید تا زمانی که ممکن است از دستگاه خود استفاده کنید، حتی پس از اینکه پوشش گارانتی آن به پایان می‌رسد. اما لازم به ذکر است که برخی قطعات دستگاه‌های هوشمند مثل باتری به مرور زمان فرسوده می‌شوند. اکثر کاربران از تعویض باتری و استفاده از باتری‌های غیر رسمی راضی نیستند.

باتری‌های قابل شارژ با گذشت زمان و با افزایش چرخه خالی شدن و شارژ شدن، بخشی از ظرفیت خود را از دست می‌دهند. به همین خاطر اغلب گوشی‌های هوشمند که بیشتر از دو سال از آن‌ها استفاده شده، قادر به شارژدهی برای یک روز کامل نیستند. شرکت‌های سازنده طول عمر مفید باتری‌ها را با چرخه شارژ آن‌ها تعریف می‌کنند، هربار که باتری از صفر درصد به صد درصد شارژ می‌شود را یک چرخه حساب می‌کنند. اگر این تعداد از تعداد اعلام شده توسط شرکت سازنده عبور کند، ممکن است باتری دیگر مثل سابق بازدهی مناسبی نداشته یا حتی اصلاً درست کار نکند.

باتری‌های لیتیوم یون (Li-Ion) از جمله باتری‌های پرکاربردی هستند که احتمالاً در گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها، لپ تاپ‌ها و حتی خودروهای تسلا شاهد به کارگیری آن‌ها بوده‌اید.

چرا باتری‌های لیتیوم یون قابل شارژ تخریب می شوند؟

امروزه گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها و لپ تاپ‌ها به نوع جدیدی از باتری‌های لیتیوم یون مجهز هستند که آن‌ها را با نام لیتیوم پلیمر یا Li-Poly می‌شناسیم. استفاده از این باتری‌ها ایمن‌تر است و سریعتر هم شارژ می‌‌شوند. از لحاظ عمر مفید هیچ تفاوتی بین این دو نوع وجود ندارد. براساس آزمایش‌های انجام شده گفته می‌شود که اگر اجازه بدهید باتری شما بیشتر از 80 درصد شارژ شده یا شارژ آن به کمتر از 20 درصد برسد، سلامت آن به مرور دچار مشکل خواهد شد. به طور کلی نگه داشتن شارژ باتری در بازه 20 تا 80 درصد بهترین نوع کاربری است.

اگر باتری خود را با استفاده از شارژرهای استاندارد و غیر سریع بین 20 تا 80 درصد شارژ کنید، می‌توانید از حداکثر چرخه شارژ آن که توسط کارخانه اعلام شده است استفاده کنید. به عبارت دیگر در این حالت از بیشترین عمر باتری بهره‌مند خواهید شد. اما به این فکر کرده‌اید که در دل باتری چه اتفاقی میافتد؟ باتری‌ها از یک لایه لیتیوم کبالت اکسید و یک لایه گرافیت ساخته شده‌اند که حین دی شارژ شدن یون‌‌های لیتیوم از گرافیک به سمت لیتیوم کبالت حرکت می‌کنند تا انرژی آزاد شود. زمانی که باتری را شارژ می‌کنید این فرآیند به صورت معکوس انجام می‌شود. به همین خاطر است که شارژ کردن و دی شارژ کردن کامل به باتری آسیب می‌زدند، در واقع شما سلول‌های مجتمع را با افزایش مقاومت داخلی از بین می‌برید.

چطور از باتری گوشی خود مراقبت کنیم؟

اما مسئله اصلی این است که چطور از باتری گوشی خود مراقبت کنیم؟ ممکن است در حال حاضر نیز عادت‌های بدی برای شارژ کردن گوشی خود داشته باشید. برای مثال برخی از کاربران شب تا صبح گوشی خود را در شارژ می‌گذارند که یکی از بدترین و مضرترین کارهاست. خوشبختانه نیاز نیست زمان و زحمت زیادی برای اصلاح این عادت‌های بد صرف کنید.

چرا نباید گوشی خود را شب تا صبح شارژ کنیم؟

همانطور که قبلاً گفتیم بهتر است شارژ باتری خود را بین 20 تا 80 درصد نگه دارید. از آنجا که معمولاً یک ساعت زمان برای اینکه شارژ باتری به 80 درصد برسد کافی است، در برق گذاشتن گوشی برای یک شب تا صبح قطعاً درصد شارژ را به 100 خواهد رساند و در درجه اول این مورد ایمنی نادیده گرفته می‌شود. از طرف دیگر با وجود اینکه باتری‌ها قابلیت بیش از حد شارژ شدن ندارند و شرکت‌های سازنده سیستم‌های محافظتی را برای گوشی‌های هوشمند تعبیه کرده‌اند که در صورت رسیدن درصد باتری به 100 فرآیند شارژ شدن را متوقف می‌کند، اما باز هم رها کردن گوشی در برق می‌تواند فشار زیادی به باتری وارد کند. همچنین به دلیل آزاد شدن انرژی زیاد و مقاومت باتری نسبت به شارژ نشدن، می‌تواند دمای باتری و دمای کلی دستگاه را افزایش دهد که این هم مضر است.

علاوه بر این موارد بهتر است به محلی که گوشی خود را قرار می‌دهید هم توجه کنید، برای مثال شب‌ها گوشی خود را زیر بالشت نگذارید. جریان هوا و محل قرارگیری گوشی حین شارژ شدن بسیار مهم است، تا حد ممکن باید از داغ شدن بیش از حد و قرار دادن آن در مکان‌هایی که دمای بالایی دارند و هوا در جریان نیست خودداری کنید. اگر دمای باتری‌های لیتیوم یونی از 70 درجه سانتی گراد عبور کند عمر مفید آن‌ها به سرعت کاهش می‌یابد و در صورت گرم شدن بیش از حد ممکن است با حوادث پرخسارتی مثل منفجر شدن یا آتش سوزی نیز مواجه شوید.

آیا می‌توان از گوشی حین شارژ شدن استفاده کرد؟

یکی از پرتکرار ترین سوالات کاربران این است که آیا می‌توان حین شارژ کردن از گوشی استفاده کرد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله، اما توجه داشته باشید که نباید فعالیت‌های سنگین مثل انجام بازی‌های ویدیویی را حین شارژ کردن انجام دهید. این موضوع تقریباً شبیه اورکلاک کردن پردازنده مرکزی در کامپیوترهای شخصی است، تصور کنید چندین برنامه به صورت هم زمان در حال اجرا باشند و پردازنده نیز با حداکثر توان در حال پردازش باشد. طبیعتاً دمای دستگاه بالا می‌رود و افزایش دما یکی از مضرترین مسائل برای گوشی هوشمند است.

البته این موضوع به مدت زمانی که قصد دارید از گوشی خود استفاده کنید هم بستگی دارد، برای مثال اگر می‌خواهید بیشتر از 2 سال گوشی خود را سالم نگه دارید بهتر است این کار را انجام ندهید. چرا که به مرور زمان می‌تواند باعث کند شدن سرعت کلی دستگاه و کاهش عمر باتری شود. اما در مجموع چک کردن پیام‌ها و ایمیل‌ها حین شارژ کردن دستگاه بلامانع است.

آیا می‌توان فرآیند شارژ شدن را روی 80 درصد متوقف کرد؟

متأسفانه شرکت‌های سازنده چنین قابلیتی را به صورت پیش فرض روی گوشی‌های هوشمند تعبیه نکرده‌اند و تنها راه اینکه بتوانید گوشی را روی 80 درصد از برق جدا کنید این است که حواستان به ساعت باشد. همچنین برخی اپلیکیشن‌ها نیز موجود هستند که می‌توانند کمک بسزایی به بهبود عادت‌های استفاده شما از گوشی هوشمند بکنند.

برای سیستم عامل اندروید می‌توانید از برنامه‌های نظیر Accubattery استفاده کنید که اطلاعات و جزئیات کاملی از وضعیت و سلامت باتری به شما ارائه می‌دهد و این امکان را برای شما فراهم می‌کند که برای درصد مشخصی از شارژ هشدار یا Alarm تنظیم کنید. در برخی لپ تاپ‌ها نیز می‌توان از طریق تنظیمات BIOS حداکثر درصد شارژ شدن باتری را مشخص کرد تا به محض رسیدن به آن رقم فرآیند شارژ شدن قطع شود.

چطور از خالی شدن سریع باتری جلوگیری کنیم؟

علاوه بر کنترل درصد شارژ و دمای دستگاه، مسائل دیگری هم هستند که باید به آن‌ها توجه کنید. برای اینکه شارژدهی طولانی‌تری داشته باشید می‌توانید برخی اقدامات را در نظر بگیرید که می‌توانند روی عمر مفید دستگاه نیز موثر باشند. برای مثال کم کردن روشنایی نمایشگر، یا کاهش تایمر خاموش شدن نمایشگر از جمله این اقدامات هستند. به علاوه اینکه در اغلب گوشی‌ها و لپ تاپ‌های جدید قابلیتی تحت عنوان ذخیره انرژی وجود دارد که بهتر است از آن استفاده کنید. سعی کنید امکانات ارتباطی مثل WiFi و Bluetooth یا GPS و Mobile Data را در زمان‌هایی که از آن‌ها استفاده نمی‌کنید غیرفعال کنید.

حتی زمانی که از دستگاه خود استفاده نمی‌کنید هم باید مراقب باتری باشید

جالب است بدانید که باتری‌ها حتی زمانی که از آن‌ها استفاده نمی‌کنید هم نیاز به مراقبت دارند. اگر تصمیم گرفته‌اید از گوشی یا لپ تاپ خود برای مدتی طولانی استفاده نکنید، بهتر است باتری آن را تا 100 درصد شارژ نکنید و آن را در مکان گرم قرار ندهید. بهترین میزان شارژ برای این مواقع بین 40 تا 60 درصد است.

مروری بر موارد ذکر شده